Kansen en Uitdagingen voor Utrecht

Vanavond sprak fractievoorzitter Dimitri Gilissen tijdens de algemene beschouwingen zijn wensen en plannen voor de stad Utrecht uit. Lees hier zijn gehele rede terug.

De afgelopen dagen heb ik amper een oog dichtgedaan. Dat heeft niet zozeer iets te maken met het warme weer of de voorbereidingen voor dit debat, maar alles met seizoen 5 van House of Cards. O boy! Maar wees gerust, geen spoilers vanavond. En dan die wedstrijd afgelopen zaterdag van FC Utrecht tegen AZ! Utrecht gaat Europa in en daar mogen we als stad trots op zijn.  

In die tijd die mij vanavond resteert vanwege eerdere interrupties wil ik graag met u delen waarom de VVD uitermate content is met deze Voorjaarsnota en waar wat ons betreft de grootste uitdagingen liggen.  

Utrecht staat er goed voor! De economie groeit, de werkeloosheid daalt en er komen banen bij. Het spreekwoordelijke 'huishoudboekje' van de gemeente is op orde. Het college van D66, GroenLinks, SP en VVD levert. In de vierde voorjaarsnota van deze coalitie wordt opnieuw flink geïnvesteerd in een stad die schoon, heel en veilig is, worden problemen uit het verleden opgeruimd en maken we de groei van de stad mogelijk. En wat wekt onze verbazig: de schuldquote is vorig jaar zelfs gedaald.  

Daarmee zijn we er echter niet: de groei van de stad stelt ons ook voor grote kansen en uitdagingen.  

Utrecht is niet in een dag gebouwd en nog steeds kunnen we de sporen zien van de grote groeistuipen die onze stad heeft meegemaakt. Het Zocherpark is een mooie en tastbare herinnering uit de tijd dat de oude omwalling werd afgebroken en de stad buiten haar middeleeuwse jasje, begon te groeien. We kunnen veel leren van deze omvangrijke stadsuitbreiding, zowel in positieve als negatieve zin. Want Utrecht groeit en er is voor elk wat wils: van woningen op de NPD-strook in Overvecht tot Haarzicht in Vleuten. Ook de skyline van Leidsche Rijn centrum krijgt steeds meer vorm.

Die verdere uit- en inbreiding van de stad leidt wel tot een grotere druk op de omliggende omgeving en stelt ons voor vragen over bereikbaarheid en leefbaarheid. Ook het financiële aspect speelt wat de VVD betreft ook een belangrijke rol. De keuze die we gaan maken voor de ontwikkeling voor de tweede fase Stationsgebied, de westelijke stadsboulevard en de Merwedekanaalzone zullen wat ons betreft met name op deze aspecten worden beoordeeld: leefbaarheid, bereikbaarheid en financiële haalbaarheid.

Tegelijkertijd biedt de groei ook de mogelijkheid om nieuwe blikvangers te realiseren en daarmee een stukje nieuwe Utrechtse geschiedenis te schrijven. Zo zien we uit naar een succesvolle ontwikkeling van het plot waar ooit de Belle van Zuylen was gepland. Waar we kritisch op zijn en blijven is de wijze waarop de gemeente haar rol pakt bij de groei van de stad. Het college neigt er naar de smaak van de VVD nog net iets teveel naar om privaatrechtelijke instrumenten in te zetten en daarmee ontwikkelaars voor het blok te zetten. ‘De stad maken we samen’ doe je op basis van gelijkwaardigheid en met respect voor elkaars posities. Het publiekrechtelijk instrumentarium biedt daartoe voldoende mogelijkheden.

Uitdagingen zijn er ook: hoe maken we van de Versnelling Overvecht een succes? Hoe bestrijden we effectief en structureel vormen van ondermijning die ook in Utrecht zichtbaar zijn? Hoe zorgen we ervoor dat meer Utrechters van een uitkering naar een betaalde baan gaan? Hoe brengen we de gemeentelijke vastgoedportefeuille op orde. Meer daarover ook in de commissies. Maar voor vanavond de centrale vraag: wat voor stad wil Utrecht zijn?

Utrecht is wat de VVD betreft een stad voor iedereen die iets van zijn of haar leven wil maken.  Een stad voor iedereen die de Nederlandse waarden onderschrijft en - naar vermogen - een bijdrage levert. Voor al die mensen zijn we een stad die ruimte biedt, waar je elke dag nieuwe kansen krijgt, waar je zelf bepaalt wie je partner is en waar we je helpen opstaan als je bent gestruikeld. Een grenzeloze stad waar we wel grenzen stellen als dat nodig is en duidelijk zijn wat we van onze bewoners mogen verwachten: vrijheid, maar ook verantwoordelijkheid.

We zijn in stad in het hart van het land. En Utrecht is geen eiland. Onze wegen houden niet op bij de grens van de gemeente. Dat betekent ook dat we moeten samenwerken om verder te komen. Op het gebied van duurzaamheid, mobiliteit en nog heel veel andere onderwerpen. Dat doen we met het rijk, provincie en andere bestuurslagen. Samenwerken betekent dat je ook over je eigen schaduw moet kunnen heenstappen en dat je soms je zin niet krijgt. Het heeft dan geen zin om als een vierjarige kleuter te blijven jammeren. We staan als gemeente niet met onze rug naar de regio en de rest van Nederland, maar nemen verantwoordelijkheid: ook als het even niet uitkomt.

Ik wil tot slot nog iets zeggen over de toegankelijkheid en begrijpelijkheid van onze begrotingsstukken. Mede op initiatief van de VVD loopt nu er nu een raadsaudit naar de programma’s jeugd en duurzaamheid. We vinden dit een goede ontwikkeling en willen in de toekomst ook de stad meer betrekken bij de manier waarop de begroting en jaarstukken tot stand komen. Bij het slotdebat zullen we dan ook een motie indienen waarin we de raad zullen verzoeken een bewonerspanel in te stellen die de begroting en jaarstukken onder de loep gaat nemen. Op andere plekken zijn daar goede ervaringen mee opgedaan en we vinden het een goed idee om dit ook in Utrecht te gaan doen.

Ik wil het college en alle medewerkers bedanken voor hun inzet bij de totstandkoming van deze Voorjaarsnota en de Jaarstukken. De VVD-fractie kijkt uit naar een stevig goed debat in de commissies over deze jaarstukken en Voorjaarsnota en ik zie u weer bij het slotdebat over 4 weken.

Dankuwel.