Maak van Overvecht geen gemiste kans

Hoewel Overvecht een hoog aantal actieve bewoners heeft en veel groen in de wijk, hebben in Overvecht twee keer zoveel bewoners geen baan ten opzichte van andere Utrechters, voelt 44% van de bewoners zich onveilig in hun eigen wijk en heeft 42% een slechte(re) gezondheid. De bewoners van Overvecht verdienen beter. Daarom besloot de Utrechtse VVD een onderzoek te starten naar ‘Samen voor Overvecht’, de huidige gemeentelijke aanpak voor Overvecht. Ons vermoeden vooraf? Het plan mist doelen, geld, middelen en een duidelijke ambitie. Daarom zijn wij zelf onderzoek gaan doen naar een goed plan voor Overvecht. In deze blog delen wij onze tussentijdse bevindingen.

Uit ons onderzoek is gebleken dat de aanpak ‘Samen voor Overvecht’ te weinig focus heeft. Het richt zich op veel thema’s*en heeft daardoor geen focus. Bovendien is nergens te lezen wanneer het Utrechtse college wat wil bereiken voor Overvecht. Geen doelen, geen deadlines, geen resultaten, geen focus. Ons onderzoek laat zien dat focus op de drie thema’s ‘veiligheid, werk & inkomen, onderwijs’ essentieel zijn voor de verbetering van de situatie in Overvecht. Dit zorgt ervoor dat het overal in Overvecht fijner wonen en leven is en mensen meer regie voelen over hun eigen leven. 

>In deze blog zullen we uiteenzetten dat de huidige situatie in Overvecht te verbeteren valt door te focussen op het winnen van vertrouwen door een veiligheids- en schuldenaanpak. De juiste maatregelen op onderwijs moeten dit effect voor de lange termijn ondersteunen. Daarnaast is echte invloed op de plannen van en door bewoners cruciaal om het plan succesvol te maken en bewoners daadwerkelijk merken dat er iets in positieve zin in veranderd.

Het begint met vertrouwen

Overvechters ervaren niet altijd dat de overheid - en de gemeente - er voor hen is. Er wordt in de huidige aanpak nog te weinig ingezet op de verbetering hiervan. Het herstellen van dit vertrouwen is helaas niet van de ene op de andere dag geregeld. Eerste stapjes kunnen gezet worden door daadwerkelijke resultaten te laten zien bijvoorbeeld door Overvecht veiliger te maken en door bewoners bij te staan in de verbetering van hun financiële situatie. 

Veilig zijn en voelen als voorwaarde om je vrij te voelen

Het percentage ervaren jongerenoverlast is in Overvecht 10% hoger dan gemiddeld in Utrecht. Er zijn ook aanzienlijk meer woninginbraken en geweldsincidenten en drugscriminaliteit speelt een grote rol in deze wijk. In de aanpak is echter weinig ook voor deze significante onveiligheid in Overvecht ten opzichte van de andere wijken in Utrecht. Veiligheid krijgt slechts een plekje in het flexibele budget, dat ingezet kan worden als er geld en ruimte over is. Uiteraard blijft de ‘gewone’ inzet van politie en handhaving in Overvecht bestaan, maar het is juist de extra inzet die deze wijk, al dan niet tijdelijk, nodig heeft. Bewoners mailen ons vaak met zorgen over hun wijk of de overlast die ze ervaren. Bewoners ervaren momenteel niet dat er iets met hun klachten worden gedaan. Zij moeten zien dat er opgetreden wordt tegen intimidatie en overlast. Dit betekent dat er moet worden opgetreden op de bekende plekken, waar blijvende overlast is. Veiligheid mag dus geen sluitpost zijn, zoals nu het geval is. Zichtbaar optreden tegen onveiligheid kan zorgen voor een veiliger gevoel, bewoners voelen zich gehoord en de buurten worden daadwerkelijk veiliger.

In Overvecht zijn er te veel bewoners met een krappe financiële positie

Uit onderzoek blijkt dat slechts 35% van de huishoudens een beetje geld overhoudt aan het einde van de maand en maar liefst 11% heeft (problematische) schulden. De gemeente kan hulp bieden door ondersteuning bij het huishoudboekje of een schuldtraject. Het beste zou natuurlijk zijn als schulden veel eerder worden geconstateerd, zodat er geen problematische schulden en complexe situaties ontstaan. Op dit punt is er gelukkig aandacht in het plan ‘Samen voor Overvecht’. Er wordt samengewerkt met andere afdelingen van de gemeente Utrecht waardoor er meer ambtenaren in de wijk zelf te vinden zijn die kunnen helpen bij financiële problemen, zoals door het voeren van spreekuren en hulpgesprekken. Het is belangrijk om deze aanpak voort te zetten om ook op die manier vertrouwen terug te winnen. 

Beide thema’s, veiligheid en financiële positie, hebben invloed op elkaar. Een vermindering van bijvoorbeeld jeugdwerkloosheid kan ervoor zorgen dat jongeren een beter toekomstperspectief hebben. Ze zullen dan hopelijk minder snel voor het snelle geld kiezen of overlastgevend en/of crimineel gedrag vertonen op straat, waardoor de jongerenoverlast afneemt en de veiligheid wordt verhoogd.

Investeer in de toekomst

Juist omdat jongeren een grote rol spelen in Overvecht, is het belangrijk om onderwijs in het beleid te betrekken. Onderwijs kan ervoor zorgen dat er op de lange termijn een verandering mogelijk is. Kinderen horen zonder achterstanden hun school af te kunnen ronden. In de aanpak is er een te eenzijdige focus op onderwijs. Er wordt slechts gefocust op voorschoolse taalachterstanden en stageplekken. Het is daarnaast belangrijk om te kijken naar activiteiten buiten de reguliere lesuren om, waarbij de ontwikkeling van het kind zich doorzet en jongeren ruimte hebben om te puberen en te ontmoeten. Bijvoorbeeld doordat kinderen buiten schooltijden om ook met de Nederlandse taal in aanraking te komen om op die manier taalachterstanden te voorkomen. Helaas is er vanwege het lerarentekort en het maken van andere keuzes, te weinig aandacht voor dit thema. Terwijl jongeren juist de toekomst zijn van Utrecht en dus ook van Overvecht.

Extra focus op bovenstaande onderwerpen is nodig om de aanpak te verbeteren en een daadwerkelijke verbetering voor Overvechters te creëren. Het is een aanpak van de lange adem, en daarom mogen we de focus niet verliezen.Ondertussen zijn er plannen gemaakt om het woonaanbod, en daarmee de inwoners, in de wijk diverser te maken en te investeren in de openbare ruimte in Overvecht. Het is belangrijk om deze plannen door te zetten, maar met alleen verschillende woningen en groen kom je er niet.

Bij de verbetering van Overvecht zijn de bewoners onmisbaar. Het is mooi om te zien hoeveel bewoners zich al inzetten voor de wijk. Zij kennen hun wijk en hun buurt als geen ander. Uit onderzoek in opdracht van De Werkplaats, gesprekken met Overvecht en eigen ervaringen is gebleken dat de buurten in Overvecht onderling verschillen en ook hun eigen positieve aspecten hebben die versterkt moeten worden en minder mooie aspecten die verzwakt moeten worden. Bewoners kunnen het verschil maken in hun eigen wijk. De gemeente moet zoveel mogelijk bewoners betrekken bij deze wijkverbetering en het zo makkelijk mogelijk maken voor bewoners om zelf initiatief te nemen. Bewoners moeten niet enkel betrokken worden, maar moeten zich ook gehoord voelen en gehoord worden. Daarbij hoort ook dat het geld dat geïnvesteerd wordt in dure adviesbureaus, de Overvechtse situatie kennen en niet het werk gaan doen wat Overvechters zelf ook kunnen doen of hebben gedaan.

De komende weken en maanden gaat de gemeenteraad praten over de inzet voor Overvecht. Er komt extra geld beschikbaar en dat moet verdeeld worden. Onze inzet zal zijn: zorg voor resultaten op veiligheid en de financiële situatie van de bewoners en investeer in de jeugd door te investeren in hun toekomst.

Zie bijlage voor het volledige onderzoek. Begin september 2020 zal in de commissie een debat zijn over dit onderwerp, input hiervoor is welkom bij onze woordvoerder Queeny Rajkowski q.rajkowski@raad.utrecht.nl . 

* Veiligheid, Werk en Inkomen, Openbare ruimte en Groen, Verkeer, Zorg, Onderwijs, Wonen, Schulden, Sport