Lees hier de spreektekst van onze fractievoorzitter Marijn de Pagter:
Voorzitter!
In het gezin in Zeeland waar ik opgroeide was ik de jongste van vijf kinderen. De laatste jaren besef ik steeds meer hoe belangrijk dat is geweest voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Zo leerde ik bijvoorbeeld al vroeg samen te werken, voor mezelf op te komen en mijn eigen verantwoordelijkheid te nemen. Met dat besef van verantwoordelijkheid zit ik, zit de hele VVD-fractie, in de raad. En het nemen van verantwoordelijkheid staat centraal in mijn inbreng bij deze Algemene Beschouwingen.
Vorig jaar ging de VVD de verkiezingen voor deze gemeenteraad in met de boodschap “Utrecht blijft goed, wordt beter”. We koesteren wat goed is aan Utrecht, en willen concrete actie om Utrecht nog beter te maken voor onze inwoners en onze ondernemers. We gaan moeilijke keuzes niet uit de weg, en bewaken het huishoudboekje van de gemeente. Wij blijven niet hangen in visies, beleidsstukken en regels, maar doen wat nodig is om problemen in Utrecht aan te pakken.
Mijn
inbreng is opgebouwd langs die twee lijnen: het “huishoudboekje” en
“doen”.
Ik
begin bij het huishoudboekje. Er komt een tekort van in totaal 72 miljoen euro
op Utrecht af, als we nu niet ingrijpen. Het college luidt hier zelf de
noodklok over, maar handelt er maar voor een deel naar en rekent zich rijk met
geld van de Rijksoverheid dat niet gaat komen.
De financiën in de voorliggende plannen zijn ronduit wankel. Het kabinet is duidelijk in de landelijke Voorjaarsnota en de meicirculaire: er komt géén extra geld voor gemeenten bovenop de 1 miljard die al is aangekondigd, want het Rijk moet bezuinigen. We zullen dus ook als gemeente nog vele miljoenen moeten bezuinigen, maar die rekening schuift het college door. Het college sluit zijn ogen en leeft op de pof.
In
de Voorjaarsnota beschrijft het college het “ravijnjaar” 2026, omdat de
inkomsten van het Rijk in dat jaar teruglopen. Het college loopt met de ogen
wijd open dat ravijn in. Er is geen ontkomen aan: we moeten nú een brug
over het ravijn bouwen en scherpe keuzes maken. Het is tijd om nú verantwoordelijkheid
te nemen in plaats van de hand op te houden bij de Rijksoverheid.
Ga met de stofkam door de hele organisatie. Herzie wat je al doet en op welke manier je het doet, ook binnen de drie hoofdthema’s van het coalitieakkoord. Dus zonder taboes. Kies voor scherpe hervormingen. Versimpel bijvoorbeeld de verschillende armoederegelingen. Op die manier kun je niet alleen zorgen voor meer efficiëntie in de organisatie, maar juist ook voor meer budget om mensen in nood te helpen.
Vorig jaar zei ik hier dat deze coalitie geen oog heeft voor inwoners met een middeninkomen behalve dan als pinautomaat. Dat is helaas nog steeds zo. De lokale belastingen zijn de afgelopen twee jaar in totaal met zo'n 40% verhoogd, maar deze groep met een middeninkomen ziet dat niet terug. Sterker nog: er gaat minder geld naar kerntaken als handhaving, onderhoud in onze buitenruimte en de gemeentelijke dienstverlening. En dan hangt het plan van betaald parkeren in de hele gemeente ook nog eens in de lucht. De hardwerkende Utrechter met een middeninkomen betaalt zich blauw maar ziet dat niet terug op straat. De VVD vindt dat oprecht zorgelijk.
Dan kom ik bij het blokje “doen”, concrete acties dus. Daar ontbreekt het aan bij dit college. Het college verliest zich in visies, strategieën en andere beleidsstukken. Dat moet wat de VVD betreft echt anders. Een tekenend voorbeeld is het groenbeleid. Het gaat al ruim een jaar over de strategie voor groen en hoe er de komende twintig jaar 60.000 bomen bij moeten komen. Maar er is nog bijna geen extra boom of extra groen geplant. Het lijkt wel alsof het college denkt dat bomen niet overleven zonder beleid, monitoring en sturing. Ga gewoon aan de slag!
Een ander voorbeeld is de woningbouw. We zien
dat er wéér minder woningen zijn opgeleverd dan verwacht. Dit is iets waar de VVD bij de vorige
voorjaarsnota’s al voor waarschuwde en waar de sector zelf ook al vaker voor
heeft gewaarschuwd. Het college loopt hier achter de feiten aan, want dit was
te voorzien. We zijn echt in een andere wereld beland waar het lastiger is om
nieuwbouwprojecten van de grond te krijgen. We steunen de ideeën van het
college om de bouwproductie omhoog te brengen, maar daarin moet wel focus
komen.
We willen allereerst dat het college regie pakt om bouwprojecten door te laten gaan waar de schop bijna de grond in kan en waar weinig beleid nodig is om de schop in de grond te krijgen. Ten tweede willen we dat het college het gigantische pakket eisen en wensen voor nieuwbouwprojecten tegen het licht houdt en keuzes maakt. Het is dringend nodig dat we ook daarin onze verantwoordelijkheid pakken om de nieuwbouwproductie op peil te houden.
Nogmaals: de tijden zijn echt veranderd, zowel op onze begroting als in de wereld om ons heen. De VVD roept de coalitie dan ook op: ga terug naar de onderhandelingstafel. Schrap een deel van alle ambities en de daarbij horende miljoenen extra uitgaven die jullie vorig jaar hebben bedacht. En lukt dat niet? Dan staat de VVD klaar om deze keuzes wel te maken en verantwoordelijkheid te nemen voor Utrecht. Want alleen met duidelijke, scherpe keuzes krijgen we het huishoudboekje van de gemeente weer op orde en kunnen we weer bouwen aan Utrecht. Dat zijn we aan onze inwoners en ondernemers verplicht.